MỘT LƯỠI GƯƠM ĐÂM THÂU (31.12.2023 – CHÚA NHẬT TRONG TUẦN BÁT NHẬT GIÁNG SINH - LỄ THÁNH GIA THẤT)
Bài Ðọc I: Hc 3, 3-7. 14-17a
“Ai kính sợ Chúa, thì thảo kính cha mẹ”.
Trích sách Huấn Ca.
Thiên Chúa suy tôn người cha trong con cái; quyền lợi bà mẹ, Người củng cố trên đoàn con. Ai yêu mến cha mình, thì đền bù tội lỗi; ai thảo kính mẹ mình, thì như người thu được một kho tàng. Ai thảo kính cha mình, sẽ được vui mừng trong con cái, khi cầu xin, người ấy sẽ được nhậm lời. Ai thảo kính cha mình, sẽ được sống lâu dài. Ai vâng lời cha, sẽ làm vui lòng mẹ.
Hỡi kẻ làm con, hãy gánh lấy tuổi già cha ngươi, chớ làm phiền lòng người khi người còn sống. Nếu tinh thần người sa sút, thì hãy rộng lượng, ngươi là kẻ trai tráng, chớ đành khinh dể người. Vì của dâng cho cha, sẽ không rơi vào quên lãng. Của biếu cho mẹ, sẽ đền bù tội lỗi, và xây dựng đức công chính của ngươi.
Ðó là lời Chúa.
Đáp ca: Tv 127, 1-2. 3. 4-5
Ðáp: Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường lối của Người.
Xướng: 1) Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường lối của Người! Công quả tay bạn làm ra bạn an hưởng, bạn được hạnh phúc và sẽ gặp may.
Ðáp: Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường lối của Người.
2) Hiền thê bạn như cây nho đầy hoa trái, trong gia thất nội cung nhà bạn. Con cái bạn như những chồi non của khóm ô-liu ở chung quanh bàn ăn của bạn. Ðó là phúc lộc dành để cho người biết tôn sợ Ðức Thiên Chúa.
Ðáp: Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường lối của Người.
3) Nguyện xin Thiên Chúa từ Sion chúc phúc cho bạn, để bạn nhìn thấy cảnh thịnh đạt của Giêrusalem hết mọi ngày trong đời sống của bạn, và để bạn nhìn thấy lũ cháu đàn con!
Ðáp: Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường lối của Người.
Bài Ðọc II: Cl 3, 12-21
“Về đời sống gia đình trong Chúa”.
Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Côlôxê.
Anh em thân mến, như những người được chọn của Thiên Chúa, những người thánh thiện và được yêu thương, anh em hãy mặc lấy những tâm tình từ bi, nhân hậu, khiêm cung, ôn hoà, nhẫn nại, chịu đựng lẫn nhau, và hãy tha thứ cho nhau nếu người này có chuyện phải oán trách người kia. Như Chúa đã tha thứ cho anh em, anh em cũng hãy tha thứ cho nhau. Và trên hết mọi sự, anh em hãy có đức yêu thương, đó là dây ràng buộc điều toàn thiện. Nguyện cho bình an của Chúa Kitô làm chủ trong lòng anh em, sự bình an mà anh em đã được kêu gọi tới để làm nên một thân thể. Anh em hãy cảm tạ Thiên Chúa. Nguyện cho lời Chúa Kitô cư ngụ dồi dào trong anh em. Với tất cả sự khôn ngoan, anh em hãy học hỏi và nhủ bảo lẫn nhau. Hãy dùng những bài thánh vịnh, thánh thi và thánh ca của Thần khí, cùng với lòng tri ân, để hát mừng Thiên Chúa trong lòng anh em. Và tất cả những gì anh em làm, trong lời nói cũng như trong hành động, tất cả mọi chuyện, anh em hãy làm vì danh Chúa Giêsu Kitô, nhờ Người mà tạ ơn Thiên Chúa Cha.
Hỡi các bà vợ, hãy phục tùng chồng trong Chúa cho phải phép. Hỡi những người chồng, hãy yêu thương vợ mình, đừng đay nghiến nó. Hỡi những người con, hãy vâng lời cha mẹ trong mọi sự, vì đó là đẹp lòng Chúa. Hỡi những người cha, đừng nổi cơn phẫn nộ với con cái, kẻo chúng nên nhát đảm sợ sệt.
Ðó là lời Chúa.
Alleluia: Cl 3, 15a. 16a
Alleluia, alleluia! - Nguyện cho bình an của Chúa Kitô làm chủ trong lòng anh em. Nguyện cho lời Chúa Kitô cư ngụ dồi dào trong anh em. - Alleluia.
Phúc Âm: Lc 2, 22-40 (bài dài)
“Con trẻ lớn lên, đầy khôn ngoan”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.
Khi ấy, đủ ngày thanh tẩy theo luật Môsê, cha mẹ Chúa Giêsu liền đem Người lên Giêrusalem để hiến dâng cho Chúa, như đã chép trong Lề luật Chúa rằng: “Mọi con trai đầu lòng sẽ được gọi là người thánh thuộc về Chúa”. Và cũng để dâng lễ vật cho Chúa, như có nói trong Luật Chúa, là một đôi chim gáy hay một cặp bồ câu con.
Và đây ở Giêrusalem có một người tên là Simêon, là người công chính, kính sợ Thiên Chúa, và đang đợi chờ niềm ủi an của Israel. Thánh Thần cũng ở trong ông. Ông đã được Thánh Thần trả lời rằng: Ông sẽ không chết trước khi thấy Ðấng Kitô của Chúa. Ðược Thánh Thần thúc giục, ông vào đền thờ ngay lúc cha mẹ trẻ Giêsu đưa Người đến để thi hành cho Người những tục lệ của Lề luật. Ông bồng Người trên cánh tay mình, và chúc tụng Thiên Chúa rằng: “Lạy Chúa, bây giờ, Chúa để cho tôi tớ Chúa đi bình an theo như lời Chúa, vì chính mắt con đã thấy ơn cứu độ mà Chúa đã sắm sẵn trước mặt muôn dân, là ánh sáng chiếu soi các lương dân, và vinh quang của Israel dân Chúa”.
Cha mẹ Người đều kinh ngạc về những điều đã nói về Người. Simêon chúc lành cho hai ông bà và nói với Maria mẹ Người rằng: “Ðây trẻ này được đặt lên, khiến cho nhiều người trong Israel phải sụp đổ hay được đứng dậy, và cũng để làm mục tiêu cho người ta chống đối. Về phần bà, một lưỡi gươm sẽ đâm thấu tâm hồn bà để tâm tư nhiều tâm hồn được biểu lộ!”
Lúc ấy, cũng có bà tiên tri Anna, con ông Phanuel, thuộc chi họ Asê, đã cao niên. Mãn thời trinh nữ, bà đã sống với chồng được bảy năm. Rồi thủ tiết cho đến nay đã tám mươi bốn tuổi. Bà không rời khỏi đền thờ, đêm ngày ăn chay cầu nguyện phụng sự Chúa. Chính giờ ấy, bà cũng đến, bà liền chúc tụng Chúa, và nói về trẻ Giêsu cho tất cả những người đang trông chờ ơn cứu chuộc Israel.
Khi hai ông bà hoàn tất mọi điều theo luật Chúa, thì trở lại xứ Galilêa, về thành mình là Nadarét. Và con trẻ lớn lên, thêm mạnh mẽ, đầy khôn ngoan, và ơn nghĩa Thiên Chúa ở cùng Người.
Ðó là lời Chúa.
Hoặc đọc: Lc 2, 22. 39-40
“Con trẻ lớn lên, đầy khôn ngoan”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.
Khi ấy, đủ ngày thanh tẩy theo luật Môsê, cha mẹ Chúa Giêsu liền đem Người lên Giêrusalem để hiến dâng cho Chúa. Khi hai ông bà hoàn tất mọi điều theo luật Chúa, thì trở lại xứ Galilêa, về thành mình là Nadarét. Và Con Trẻ lớn lên, thêm mạnh mẽ, đầy khôn ngoan, và ơn nghĩa Thiên Chúa ở cùng Người.
Ðó là lời Chúa.
Suy niệm:
Trong phòng của Đức Thánh Cha Phanxicô
có tượng thánh Giuse đang nằm ngủ.
Lần đầu tiên nhìn thấy tượng này, ai cũng ngạc nhiên,
vì quen thấy thánh Giuse ở bên Chúa Giêsu hay Đức Mẹ,
hay đang thức để làm một công việc gì đó.
Thánh Giuse nằm nghiêng, ngủ một mình, có vẻ ngủ say,
còn mặc nguyên bộ quần áo khi đi đường.
Chúng ta không thể đoán ngài ngủ ở đâu, vào dịp nào,
nhưng hầu chắc ngài đang cần nghỉ ngơi để lấy lại sức.
Làm cha nuôi của Đức Giêsu hẳn không dễ.
Làm người bạn đường của Đức Mẹ cũng thật cam go.
Ta thường hình dung Thánh Gia như một gia đình đặc biệt,
luôn đầy ắp tiếng cười, đầy ắp niềm vui,
chẳng có chuyện gì trục trặc, chẳng bao giờ gợn chút sóng gió.
Ta thường nghĩ vì Thánh Gia là gia đình của ba vị thánh,
gần gũi với Thiên Chúa, nên dĩ nhiên là phải luôn bình an.
Thật ra, nếu đọc kỹ Tin Mừng, ta sẽ có một cái nhìn khác.
Đời sống của Thánh Gia khá giống với đời sống của chúng ta.
Không phải vì Đức Giêsu là Con Thiên Chúa,
nên Thánh Gia được hưởng những đặc quyền, đặc ân.
Thật ra Thánh Gia đã sống cuộc đời vất vả, long đong,
đã trải qua bao nỗi buồn vui như những gia đình khác.
Vì thế Thánh Gia mới thật là mẫu mực để chúng ta noi theo.
Xem ra Thánh Gia không có gì phi thường ở làng Nadarét.
Khi Đức Giêsu về giảng tại hội đường ở quê nhà,
Nhiều người dân làng đưa ra lời bình phẩm:
“Ông này không phải là bác thợ, con bà Maria,
và là anh em của các ông Giacôbê, Giôxết, Giuđa và Simôn sao?
Chị em của ông không phải là láng giềng với ta sao?” (Mc 6,3).
Chúng ta đều biết chuyện ông Giuse suýt chia tay Maria,
khi biết vị hôn thê của mình mang thai (Mt 1,19).
Chúng ta cũng rõ chuyện Thánh Gia lúng túng ở Belem.
Người nghèo thường không có chỗ trọ (Lc 2,7).
Khi sinh con đầu lòng, Maria phải đặt con nằm trong máng cỏ.
Hoảng hốt đem Hài nhi trốn sang Ai-cập trong đêm khuya,
rồi bươn chải kiếm sống để có thể ở lại Ai-cập như một di dân:
đó là những trải nghiệm kinh khủng đối với đôi vợ chồng trẻ.
Người ta thường cho rằng thánh Giuse qua đời sớm,
Nếu đúng thế thì bà quả phụ Maria phải đảm đương thay chồng.
Ngày Đức Giêsu chia tay Mẹ để lên đường làm việc của Chúa Cha,
Mẹ Maria bây giờ sống dựa vào ai?
Mẹ sống dựa vào ai sau khi Con của Mẹ về trời?
Chúng ta mong một gia đình hạnh phúc, không có nước mắt.
Nhưng Thánh Gia không tránh khỏi nước mắt.
Maria có thể đã khóc khi lạc con ba ngày ở Đền thờ (Lc 2,46).
Maria có thể đã khóc khi nghe người ta nói con mình mất trí,
và Mẹ đã đôn đáo cùng với thân nhân đi tìm Con (Mc 3,21).
Chắc chắn Mẹ đã khóc khi đứng gần thập giá treo xác Con (Ga 19,25).
Mẹ đã nói tiếng Xin Vâng trước cái chết quá trẻ của Con mình.
Mẹ Maria có thể đặt nhiều câu hỏi tại sao với Thiên Chúa
về những biến cố đau buồn hay mất mát trong đời mình.
Trong Đền thờ, Mẹ đã dâng Con cho Thiên Chúa,
và rồi Mẹ chẳng còn quyền gì trên người Con này nữa.
Đúng là có một lưỡi gươm đâm thấu tâm hồn Mẹ (Lc 2,35).
Mẹ Maria vui khi thấy con mình lớn lên về mọi mặt.
Nước mắt Mẹ được lau khô khi Chúa phục sinh hiện ra với Mẹ.
Ngày nay Thánh Gia là gia đình nhiều người muốn noi theo,
không phải vì có tam đại đồng đường hay phúc lộc thọ.
Nhưng vì đó là gia đình đã trung tín theo Chúa đến cùng,
bất chấp những trắc trở và khó khăn của cuộc sống.
Cầu nguyện:
Lạy Chúa,
Xin nhìn đến các gia đình đang bị khép kín,
các trẻ em không được cắp sách đến trường,
một số cha mẹ không thể ra ngoài;
một số thì bị cách ly vì dịch bệnh.
Xin Chúa giúp đỡ họ khám phá những cách thức mới,
những con đường mới để diễn tả tình yêu, và sự sống chung
trong hoàn cảnh khó khăn hiện nay.
Thời gian thử thách lại có thể là một cơ hội tốt
để tìm lại tình yêu thương đích thực,
và tinh thần sáng tạo trong gia đình.
Chúng con cầu xin Chúa cho các gia đình.
Mong sao các tương quan gia đình trong lúc này
được luôn triển nở và mang lại những điều tốt đẹp. Amen.
(Phỏng theo ý của Đức Thánh Cha Phanxicô 16/3/2020)
Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu, S.J
