Bài Ðọc I: St 37, 3-4. 12-13a. 17b-28

“Này thằng chiêm bao đến kia rồi, anh em hãy lại đây, chúng ta bắt giết nó”.

Trích sách Sáng Thế.

Israel mến thương Giuse hơn mọi đứa con khác, vì ông sinh ra Giuse trong lúc tuổi già. Ông may cho Giuse một chiếc áo nhiều màu. Các anh của Giuse thấy cha mình thương Giuse hơn mọi đứa con, nên sinh lòng ghen ghét và không thể nói chuyện thân mật với Giuse.

Khi các anh Giuse đi chăn những đoàn chiên của cha mình tại Sikem, thì Israel nói với Giuse: “Có phải các anh con đang chăn chiên ở Sikem không? Con hãy lại đây, cha sai con đi tìm các anh con”.

Giuse đi tìm các anh mình và gặp các anh tại Ðôtain. Khi các anh thấy Giuse từ đằng xa tiến lại gần, họ liền âm mưu tìm cách giết Giuse. Họ nói với nhau rằng: “Này thằng chiêm bao đến kia rồi, anh em hãy lại đây, chúng ta bắt giết nó, ném xác nó xuống một cái giếng cạn và nói nó bị thú dữ ăn thịt, rồi xem các điềm chiêm bao của nó sẽ ra sao?”

Ruben nghe nói thế, liền định cứu Giuse khỏi tay anh em, nên nói rằng: “Chúng ta đừng giết nó, đừng làm đổ máu, song ném nó xuống giếng nơi hoang vu này, và như thế, tay các em không phải vấy máu”. Ruben nói như thế, vì có ý muốn cứu Giuse khỏi tay các anh em, để đem Giuse về cho cha mình. Khi Giuse vừa đến gần, các anh liền cởi áo dài Giuse đang mặc, và bắt ném xuống giếng cạn.

Ðang khi các ông ngồi ăn bánh, thì thấy một đoàn người Ismael từ Galaad tiến về Ai Cập, các con lạc đà của họ chở đầy hương liệu, nhựa thơm và dầu thơm. Giuđa nói với các anh em rằng: “Chúng ta giết em chúng ta và giấu máu nó đi, thì có ích lợi gì? Tốt hơn là chúng ta đem bán nó cho người Ismael và tay chúng ta không phải vấy máu, vì Giuse là em ruột thịt chúng ta”. Các anh em nghe theo lời Giuđa, nên khi các người lái buôn từ Mađian đi ngang qua đó, các ông kéo Giuse lên khỏi giếng và đem bán cho các người Ismael với giá hai mươi đồng bạc, và họ dẫn Giuse sang Ai Cập.

Ðó là lời Chúa.

Ðáp Ca: Tv 104, 16-17. 18-19. 20-21

Ðáp: Các ngươi hãy nhớ lại những điều kỳ diệu Chúa đã làm.

Xướng: 1) Chúa đã gọi cảnh cơ hàn về trên đất nước, và rút đi mọi sự nâng đỡ bằng cơm bánh. Ngài đã sai một người đi trước họ: Giuse đã bị bán để làm nô lệ.

Ðáp: Các ngươi hãy nhớ lại những điều kỳ diệu Chúa đã làm.

2) Thiên hạ đã lấy xiềng để trói chân người, và cổ người bị cột bằng xích sắt, cho tới khi ứng nghiệm lời tiên đoán của người, lời của Chúa đã biện minh cho người.

Ðáp: Các ngươi hãy nhớ lại những điều kỳ diệu Chúa đã làm.

3) Vua đã sai cởi trói cho người, Chúa của chư dân cũng đã giải phóng người. Vua đã tôn người làm chủ của mình, và làm chúa trên toàn diện lãnh thổ.

Ðáp: Các ngươi hãy nhớ lại những điều kỳ diệu Chúa đã làm.

Câu Xướng Trước Phúc Âm: Tv 94,8ab

Hôm nay các ngươi đừng cứng lòng, nhưng hãy nghe lời Chúa phán.

Phúc Âm: Mt 21, 33-43. 45-46

“Ðứa con thừa tự kia rồi, nào anh em, chúng ta hãy giết nó”.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các thượng tế và các kỳ lão trong dân rằng: “Các ông hãy nghe dụ ngôn này: Có ông chủ nhà kia trồng được một vườn nho. Ông rào dậu chung quanh, đào hầm ép rượu và xây tháp canh; đoạn ông cho tá điền thuê, rồi đi phương xa. Ðến mùa nho, ông sai đầy tớ đến nhà tá điền để thu phần hoa lợi. Nhưng những người làm vườn nho bắt các đầy tớ ông: đánh đứa này, giết đứa kia và ném đá đứa khác. Chủ lại sai một số đầy tớ khác đông hơn trước, nhưng họ cũng xử với chúng như vậy. Sau cùng chủ sai chính con trai mình đến với họ, vì nghĩ rằng: Họ sẽ kính nể con trai mình. Nhưng bọn làm vườn vừa thấy con trai ông chủ liền bảo nhau: “Ðứa con thừa tự kia rồi: Nào anh em! Chúng ta hãy giết nó đi và chiếm lấy gia tài của nó”. Rồi họ bắt cậu, lôi ra khỏi vườn nho mà giết. Vậy khi chủ về, ông sẽ xử trí với bọn họ thế nào? Các ông trả lời: “Ông sẽ tru diệt bọn hung ác đó và sẽ cho người khác thuê vườn nho để cứ mùa nộp phần hoa lợi”. Chúa Giêsu phán: “Các ông chưa bao giờ đọc thấy trong Kinh Thánh sao: “Chính viên đá bọn thợ loại ra, đã trở nên viên đá góc; đó là việc Chúa làm và là việc lạ lùng trước mắt chúng ta?” Bởi vậy, Ta bảo các ông: Nước Thiên Chúa sẽ cất khỏi các ông để trao cho dân tộc khác biết làm cho trổ sinh hoa trái”.

Các Thượng tế và biệt phái nghe dụ ngôn đó, thì hiểu Người ám chỉ về mình. Họ liền tìm cách bắt Người, nhưng lại sợ dân chúng, vì thiên hạ đều tôn Người là Tiên tri.

Ðó là lời Chúa.

Suy niệm:

Trong Mùa Chay, Giáo Hội cho chúng ta nghe dụ ngôn những tá điền.

Những tá điền này được chủ nhà cho canh tác vườn nho của mình,

để đến mùa hái nho họ giao lại cho ông hoa lợi.

Đây là một vườn nho được ông chủ quan tâm săn sóc.

Ông đã trồng, đã rào giậu, khoét bồn đạp nho và xây tháp canh.

Tiếc thay, khi ông chủ sai các đầy tớ đến để thu hoa lợi

các tá điền chẳng những không nộp, mà còn hành hạ họ và giết đi (c. 35).

Nhóm đầy tớ thứ hai cũng chịu chung số phận (c. 36).

Nhưng ông chủ vẫn không thất vọng trước sự độc ác của các tá điền.

Sau cùng, ông đã sai chính con trai mình đến với họ.

Đứa con thừa tự cũng chẳng được nể vì, bị lôi ra khỏi vườn nho và giết đi.

Khi kể dụ ngôn này Đức Giêsu muốn nói mình chính là người con ấy,

người Con của ông chủ vườn nho là Thiên Chúa.

Ngài tiên báo về cái chết sắp đến của mình

bởi tay những tá điền sát nhân là các nhà lãnh đạo Do thái giáo đương thời.

Cái chết của Đức Giêsu nằm trong chuỗi những cái chết của các ngôn sứ

là các đầy tớ đã được Thiên Chúa sai đến với dân Ítraen trong dòng lịch sử.

Tuy nhiên, cái chết ấy đặc biệt cao quý vì là cái chết của chính Người Con.

Hơn thế nữa, cái chết ấy không phải là một dấu chấm hết.

Nó là cánh cửa mở ra một trang mới của lịch sử,

không phải chỉ là lịch sử của dân tộc Ítraen, mà còn của cả nhân loại.

“Viên đá thợ xây nhà loại bỏ lại trở nên viên đá đầu góc.

Đó là công trình của Chúa, công trình kỳ diệu trước mắt chúng ta” (c. 42).

Giáo Hội sơ khai thích dùng trích dẫn trên đây của thánh vịnh 118, 22

để nói về việc Đức Giêsu bị loại trừ và được tôn vinh (x. Cv 4,11; 1Pr 2,7).

Bị loại bỏ là việc độc ác của con người,

còn trở nên viên đá góc là việc làm kỳ diệu của Thiên Chúa.

“Thu hoa lợi”, “nộp hoa lợi”, “sinh hoa lợi” (cc. 34, 41, 43).

Hoa lợi là điều mà ông chủ nhắm tới khi ông đầu tư cho vườn nho.

Ông đã không thu được hoa lợi gì từ những tá điền độc ác,

bởi đó ông đã lấy vườn nho lại, cho người khác làm để lấy hoa lợi.

Vườn nho bây giờ được hiểu là Nước Thiên Chúa.

Nước này không còn nằm trong tay giới lãnh đạo dân Do thái nữa,

nhưng được trao cho một dân biết sinh hoa lợi (c. 43).

Dân mới ấy chính là Giáo Hội phổ quát,

trong đó gồm cả dân ngoại và những người Do thái tin Đức Giêsu.

Chúng ta thuộc về Giáo Hội, thuộc về đoàn dân mới.

Chúng ta hãnh diện vì được trao phó vườn nho là Nước Thiên Chúa,

và lo lắng trước trách nhiệm phải sinh hoa lợi cho xứng ở đời này.

Làm thế nào để Giáo Hội nộp hoa lợi đúng mùa cho Chủ?

Làm thế nào để chúng ta không rơi vào tội của các tá điền đi trước?

Cầu nguyện:

Lạy Chúa Giêsu,

con thường thấy mình không có thì giờ,

nhưng đồng thời cũng thấy mình

lãng phí bao thời gian quý báu.

Nhiều khi con tự hỏi

mình thực sự làm việc bao nhiêu giờ mỗi ngày.

Xin cho con biết quý trọng từng giây phút

đang trôi qua mà con không sao giữ lại được.

Chúa đã trao cho con nén bạc thời gian,

để con sinh lợi tối đa theo ý Chúa.

Xin cho con luôn làm việc như Chúa :

hăng say, tận tụy và vui tươi,

vâng phục, có phương pháp và đầy sáng tạo.

Vì quá khứ thì đã qua,

và tương lai thì chưa đến,

nên xin dạy con biết trân trọng giây phút hiện tại.

Xin cho con thấy Chúa

lúc này đang ở đây bên con,

và đang mời gọi con đáp lại tiếng của Ngài

bằng những hành động cụ thể.

Con xin hiến dâng Chúa giây phút này

như một hy lễ,

với tất cả những bất ngờ, đớn đau, thách đố.

Ước gì con dám sống hết mình giây phút hiện tại

để hiện tại đưa con vào vĩnh cửu của Chúa. Amen.

Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu, S.J